ورود کتاب‌های ایرانی به کشور در برابر سال‌های گذشته بیش‌تر شده است. واردکننده‌گان کتاب می‌گویند که فروش کتاب هم به دلیل افزایش روز افزون دانش‌جویان در هرات بالا رفته است. آن‌گونه که کتاب‌فروشان شهر می‌گویند فروش‌شان در برابر سال‌های گذشته سی درسد افزایش یافته است. در همین حال رسانه‌های کشور ایران خبر از برگزاری نمایش‌گاه کتاب در ماه روان را در هرات داده‌اند.
ایران همسایه‌ی غربی کشور هم‌واره به‌نامه فرستنده‌ی بنیادی کتاب و اندیشه به افغانستان سر زبان بوده. بستر فرهنگی-زبانی مشترک یکی از این دلایلی‌ست که بیش‌تر پیوندهای فرهنگی را با این کشور نزدیک کرده است.
آن‌گونه که واردکننده‌گان کتاب از ایران می‌گویند، در برابر سال‌های گذشته آنان کتاب‌های بیش‌تری را برپایه‌ی خواست خواننده‌گان وارد کردند. عبدالحلیم محمدی یک تن از واردکننده‌گان و هم‌چنین فروشنده‌ی کتاب در هرات می‌گوید: اگر در سال‌های گذشته ما ۱۰ -تا پانزده ملیون تومان کتاب از ایران وارد می‌کردیم؛ اکنون این داد-و-ستد به ۶۰ ملیون تومان به بالا رسیده است.
هر چند او از وضعیت فروش کتاب چندان خشنود نیست؛ ولی به این باور است که در برابر سال‌های گذشته فروش‌شان بیش‌تر شده است.
دلیل این‌که چرا بازار کتاب‌های ایرانی در هرات و گسترده‌تر در کشور گرم است را آقای محمدی نبود امکانات درست چاپی می‌داند. هرچند برخی ناشران دیگر به این باورند که می‌توانند همین کتاب‌ها را در هرات هم چاپ کنند؛ ولی گفته می‌شود که ارزش‌اش بیش‌تر خواهد شد.
از سوی دیگر سعید حقیقی نویسنده و روزنامه‌گار می‌گوید: به‌گونه‌یی ما مدیون کشور ایران در این بخش هستیم. او گفت: مشکل اصلی این‌ست که ما در افغانستان مترجم کتاب نداریم و کم در این‌باره کار شده است و در این زمینه ایران برعکس این باره است.
او هم‌چنین افزود که هرچند برخی از این ترجمه‌ها هم با نوشته‌ی اصلی فرق دارد و دردسرهایی را در حوزه‌ی اندیشه به‌وجود آورده، ولی داشته‌های کنونی کشورمان در همه‌ی عرصه‌ها از همین کتاب‌های ایرانی‌ست.
گاهی دگر شدن دولت‌ها در ایران هم تاثیرگذار بر روی خواننده‌گان کتاب در افغانستان است. آن‌گونه که دیده می‌شود، در چند سال گذشته دولت ایران هم‌واره متهم به سانسور کتاب‌ها بوده و هم‌چنین به برخی از نویسنده‌گان هتا اجازه‌ی چاپ کتاب‌شان هم داده نشد.
حقیقی می‌گوید: این آسیبی که به فرهنگ و اندیشه در خود ایران رسید، این‌جا هم بی‌تاثیر نبود و خواننده‌گان کتاب در افغانستان هم آسیب دیدند. او ابراز امیدواری کرد تا در دولتِ نو ایران فضا بازتر شود و چاپ کتاب بهبود یابد.
به‌هر روی، ورود کتاب از ایران چندان هم ساده نیست. گاهی برخی از عنوان‌های کتاب‌ها و داشته‌های آن غیرمجاز در افغانستان دانسته می‌شود و دولت برای برطرف شدن این نگرانی، در گمرک‌ها از ورود کتاب‌هایی که به‌گفته‌ی خودشان خلاف موازین شرعی‌ست، پیش‌گیری می‌کند.
هم‌چنین واردکننده‌گان کتاب هم با احتیاط در این‌باره کار می‌کنند؛ چون‌که گذشته نشان داده گاهی این باره جنجالی می‌شود.
از سوی دیگر، در تازه‌ترین خبرهایی هم که از سوی رسانه‌های ایران به‌نشر رسیده، قرار است به‌زودی نمایش‌گاه کتاب در هرات از سوی ناشران ایرانی برگزار شود.
این خبرگزاری‌ها از زمان دقیق برگزاری این نمایش‌گاه چیزی نگفتند؛ ولی نوشته‌اند که تا آخر ماه سرطان این‌کار خواهد شد. در سال‌های گذشته هم دوبار ایران در هرات نمایش‌گاه کتاب برگزار کرد که با استقبال خوبی روبرو شد.
